Hervormde gemeente Twello-Teuge

De oorsprong

Aan het eind van de 13e eeuw wordt voor het eerst melding gemaakt van een “parochia Twentlo' (Twello) die bestuurlijk onder Deventer viel.

De Reformatie 

De Reformatie van 1517 leek aanvankelijk aan Twello voorbij te gaan, totdat de Gelderse overheid in 1552 verbood dat “Gheene dan allein die wahre Evangelische und Apostolische religion exerciert worden solde”. Daarmee was de Reformatie ook in Twello een feit, al zou het tot 1592 duren voordat de eerste predikant kwam.
Deze was benoemd door de kerkenraad van Deventer, waartegen het Hof van Arnhem zodanig bezwaar maakte dat het de kerkenraad verbood om de predikant zijn traktement uit te keren.
Bovendien was hij tevens predikant van Terwolde en tijdelijk ook van Wilp.
Aan deze situatie maakte de predikant zelf een einde door zich te voegen onder de classis Arnhem en zijn salaris op te eisen. Na zijn vertrek in 1601 krijgt Twello een predikant voor zich zelf.

De Afscheiding in 1834

De Afscheiding van de hervormde kerk is aan Twello niet ongemerkt voorbij gegaan.
Enkele in Teuge woonachtige gemeenteleden stichtten in 1836 een eigen gemeente van afgescheidenen. Ook in Twello zelf vormt zich een gemeente van afgescheidenen. Hieruit zou uiteindelijk de gereformeerde Kruispuntgemeente van Twello ontstaan.

De 20e eeuw

In 1932 verschijnt het eerste kerkblad onder de naam 'de Kerkklok'. In de oorlog komt het laatste nummer uit in december 1941. Na de oorlogsjaren verschijnt het blad weer maandelijks vanaf juni 1945.
In 1949 staat in de Kerkklok een opsomming van de vele christelijke verenigingen in Twello. Genoemd worden zangvereniging Sursum Corda, muziekvereniging Soli Deo Gloria, voetbalvereniging Avanti, de Kleine- en de Grote meisjesvereniging, de Knapenvereniging en de Christelijke Jongelingsvereniging (CJV). Hoewel deze verenigingen op zichzelf staan, is er een duidelijke band met de kerk doordat vrijwel alle leden tot de Hervormde Gemeente behoren. Door deze band met de kerk is er in de Kerkklok altijd ruimte geweest voor berichtgeving over hun activiteiten.

Van 1950 tot 1980

In de jaren '50 manifesteert de Hervormde gemeente zich op maatschappelijk gebied.
In 1954 wordt, samen met de overige hervormde gemeenten in de gemeente Voorst, de stichting het Grotenhuis opgericht, die twee jaar later het onder dezelfde naam nog altijd bestaande woonzorgcentrum zou bouwen.
Met dezelfde kerkelijke gemeenten wordt een “Hervormde Diaconale Stichting voor Maatschappelijk Werk in de gemeente Voorst' opgericht. In 1962 wordt een beroepskracht aangesteld die boeren kan vervangen bij ziekte of ongeval.

Een tweede predikantsplaats

In 1958 besluit de kerkenraad ”dat het voor het welzijn van de Gemeente het beste is, dat er een tweede predikantsplaats wordt gesticht”. Deze komt in november 1959.

In 1965 wordt de eerste vrouwelijke diaken benoemd. In de jaren '70 komt er een Commissie Jeugdwerk, die tal van activiteiten organiseert, vaak samen met de gereformeerde jeugd.

Van 1980 tot 2009

Vanaf april 1980 worden gezamenlijk diensten gehouden met de Vereniging van Vrijzinnige Hervormden en vanwege de restauratie van de kerk in 1983/1984 wordt gedurende veertien maanden gekerkt in het Kruispunt, met af een toe een gezamenlijke dienst.
De kernwapenproblematiek leidt in de jaren '80 tot polarisatie, maar na enige gesprekken wordt de vrede weer getekend.
In 1982 wordt begonnen met huiscatechese. In 1984 komt er een kinderkerk, die in 1995 de kindernevendienst zal worden.
Na de restauratie van 1984 wordt de preekstoel alleen nog voor de verkondiging gebruikt. Eind jaren '90 komt er ten behoeve van de begeleiding van de cantorij een kistorgel, in 2006 komen er lectores en worden de avondmaalsvieringen “lopende” vieringen.

Rommelmarkt

Na enkele jaren een veilingmarkt te hebben gehouden, wordt deze vanaf 2001 als rommelmarkt een jaarlijks terugkerend evenement. Het is een sterk samenbindende actie, waaraan een paar honderd gemeenteleden meewerken en waarvan de, meestal hoge opbrengst, ten goede komt aan het behoud van de monumentale Dorpskerk en het eveneens monumentale Meere/Quellhorst orgel.
Helaas is aan deze traditie een einde gekomen. Enerzijds door de druk op de krimpende en steeds ouder wordende groep vrijwilligers en anderzijds door het feit dat een steeds groter deel van de opbrengst wegviel als gevolg van stortkosten. De laatste rommelmarkt vond plaats in april 2022.

Het einde van de Hervormde Gemeente Twello-Teuge

In 2006 spreken de kerkenraden van de hervormde en gereformeerde geloofsgemeenschappen uit zich te willen verenigen tot één gemeente, waarna op zondag 11 oktober 2009 de Protestantse Gemeente Twello tot stand komt.
Met die dag is een einde gekomen aan de eeuwenlange geschiedenis van de Hervormde Gemeente Twello - Teuge.