Vriendelijkheid

Om te beginnen een verhaal naar Aesopos (6e eeuw v. Chr.):
Op een dag zei de wind tegen de zon: ‘Ik ben sterker dan jij’. En hij blies zichzelf op van trots. ‘Ik heb geen kracht nodig’, zei de zon. ‘Vriendelijkheid wint het van sterkzijn’. Laten we dat eens uitproberen’, stelde de wind voor. ‘Kijk! Daar loopt een meisje op de weg. We gaan een wedstrijdje doen. Wie haar jas kan uittrekken is de winnaar. ‘Goed, begin jij maar’, zei de zon en verdween achter een wolk.
De wind blies en blies… Hij probeerde de jas van de rug van het meisje te blazen. Ze begon te huiveren van de koude sterke wind en knoopte haar jas goed dicht. De wind werd boos en blies nog harder. Het meisje werd bang en ze trok haar jas nog steviger om zich heen.
De zon kwam achter de wolk vandaan en zag dat het meisje bibberde van de kou. De zon lachte haar vriendelijk toe en gaf haar warmte. Het meisje maakte haar jas los. Ze werd zo lekker warm van de zonnestralen dat ze begon te lachen en haar jas uitdeed. Zo won de zon de wedstrijd door vriendelijk te zijn en warmte te geven.

‘Een mooi verhaal, maar ‘klopt’ deze ook in de werkelijkheid van alledag?’, dacht ik, nadenkend over de oorlog in Oekraïne. Na de Russische inval op 24 februari 2022 hebben we tijdenlang elke week vredeswaken gehouden. De oorlog gaat helaas nog onverminderd door met ongelooflijk veel doden en gewonden, mede als gevolg van raket- en droneaanvallen. We lezen erover in de krant, maar gaan ondertussen gewoon door met ons eigen leven. Wat kunnen we anders doen? Maar ik kan me voorstellen dat de Oekraïense bevolking zich wapent tegen een brute macht die hen wil knechten, zoals het meisje haar jas extra goed om zich heen drapeert tegen de wind. En in die strijd tegen die machten verdienen zij wat mij betreft steun van onze kant.

De macht van ‘tegenwind’ is een verdediging, maar zorgt niet voor een nieuwe opening. Alleen vanuit ontspanning, vanuit het vertrouwen dat een ander mij niet wil ‘uitkleden’, zullen mensen zich voor anderen openen en kan er vrede komen. Ik weet het, voor Oekraïne lijkt zulk denken geen oplossing voor de toekomst. En ik kan me voorstellen dat de slachtoffers van de toeslagenaffaire de overheid, die zich ook als de wind van Aesopos heeft gedragen, wantrouwen. Maar je mag hopen dat mensen in hun gewone, dagelijkse, leven vriendelijke mensen ontmoeten, die hen doen ‘ontdooien’ en zo (enig) vertrouwen wekken.

‘Laat de mensen u kennen als vriendelijke mensen’, schrijft Paulus aan de Filippenzen (4:5). Dat lijkt eenvoudig, maar vraagt van ons om ons ‘ingebakken’ wantrouwen los te laten. Niet zelden hebben ook wij immers te maken gehad met woeste machten en boze mensen. Maar zie eens wat er gebeurt als je je met een vriendelijk gezicht opent naar een ander, ook naar degene die jou eens onvriendelijk heeft bejegend… Wie weet, win je een lach.

Ds. Menno Valk