MEDE-LIJDEN

 {image path="images/2020/02/26_9b7d59ee20_westerbork_monument_web.jpg"}

We staan aan het begin van de veertigdagentijd. Deze periode is van oudsher een tijd van inkeer en bezinning ter voorbereiding op het paasfeest. De veertigdagentijd wordt ook wel de ‘lijdenstijd’ genoemd. Hoewel deze naam duidelijk op zijn retour is geeft hij wel heel concreet aan waar het in deze periode om gaat. Wij volgen in de zes weken voor Pasen Jezus op Zijn lijdens-weg. Een route die vooral gekenmerkt werd door een God die zich wil laten betrekken bij al het intense lijden van mens en wereld. Je zou dan ook kunnen spreken van Gods mede-lijden (compassie).

Meer dan ooit is het lijden wereldwijd een actueel thema. Niet alleen door het leed dat mensen overkomt, zoals een ernstige ziekte of een natuurramp, maar vooral door het leed dat door de mens zelf veroorzaakt wordt. De beelden spreken voor zich. Geruïneerde steden door oorlogsgeweld, massa’s uitgehongerde mensen door onrecht, zelfverrijking, corruptie of slecht bestuur en miljoenen mensen op de vlucht. Beelden die zo indringend zijn dat we soms de neiging hebben ons ervoor af te sluiten. Machteloos als we ons voelen om ook maar iets hieraan te veranderen.

In mijn boekenkast staat een boek met een opmerkelijke titel. Het is een roman, geschreven in 1948 door een zekere Nikos Kazantzakis, en de titel luidt: ‘Christus wordt weer gekruisigd’. Een titel die in vier woorden een bijzondere visie geeft op het leed dat mensen elkaar aandoen. Over het algemeen wordt de kruisdood van Christus beschouwd als een eenmalig gebeuren. Maar hier wordt de kruisiging van Christus symbolisch voorgesteld als een nog steeds voortgaand proces in de geschiedenis. Zo kun je de geschiedenis door - en ook in onze tijd - nogal wat ‘Golgotha’s’ aantreffen.

In deze periode van het jaar volgen wij Jezus op zijn lijdens-weg, veertig dagen lang. Een periode waarin we in het bijzonder stilstaan bij een God die met ontferming bewogen is over een wereld vol leed en verdriet. Een mede-lijden dat niet in sympathieke gevoelens en fatalisme blijft steken, maar tegelijkertijd tot doel heeft het leed actief in al zijn vormen te bestrijden. Op de lijdenstijd volgt dan ook het paasfeest. De overwinning van het leven op de dood.
De veertigdagentijd is voor de christelijke gemeente daarom niet alleen een tijd van bewustwording, inkeer, gebed en meditatie. Het is eveneens een tijd van solidariteit, protest en verzet. Kortom een tijd van strijdbaarheid. Mede-lijden wordt mede-strijden. Het feest van de opstanding wordt alleen dan ook een feest van ‘opstaan’!

ds. Johan Weijenberg